طب سنتی چیست ؟ اگر بخواهیم طب سنتی را در یک جمله بیان کنیم، باید بگوییم که طب سنتی این است که ما بدن خود را بهتر بشناسیم.
از نظر بوعلی سینا طب سنتی آن دانش و علمی هست که مجموعه ی حالات بدن انسان را میشود با آن بررسی کرد.
- تعریف جامع طب سنتی به این صورت هست که؛ بررسی احوالات بدن انسان که اگر سالم هستند این حالتشان را حفظ کند یا اگر بیمار است سلامتی را به ایشان برگردانیم.
- طب سنتی به دو بخش طب نظری و طب عملی تقسیم میشود.
طب نظری
قسمت تئوری یا طب نظری به 3 قسمت تقسیم میشود:
- امور طبیعی
- اسباب و علل
- دلایل و علائم
- امور طبیعیه در واقع 7 تا امر طبیعی هستند که مشخص میکنند بدن انسان از چه تشکیل شده است و کلیات ساختار بدن را به ما معرفی میکند.
- اسباب و علل آن سبب هایی هستند که باعث ایجاد سلامت و یا بیماری در بدن میشوند.
- دلایل و علائم تمام آن چیزی که ما از روی آنها خواهیم فهمید که فرد سالم است یا بیمار، مزاج شناسی و خلط شناسی هست.
طب عملی
در اصل طب عملی، کاری است که بعد از داشتن اطلاعات طب نظری میخواهیم استفاده کنیم.
- در طب عملی دو قسمت عمده داریم؛ اول حفظ سلامتی و دوم معالجه یا درمان.
- در قسمت اول ما تدابیر عمومی را برای هر فرد میذاریم و بر اساس مزاجش توصیه هایی میکنیم .
- در قسمت دوم که همان درمان میباشد، اینجا ما نیازمند استفاده از یکسری داروها هستیم، که مهمترین آنها داروهای گیاهی و یا دمنوش های گیاهی هستند. قسمت دیگر از طب عملی بجز گیاهان، اعمالی هستند که روی بدن انجام میشوند، مانند ماساژ، بادکش یا حجامت.
به بررسی بخش اول طب نظری میپردازیم. یعنی همان هفت امور طبیعیه شامل: ارکان، مزاج، اخلاط، اعضا، ارواح، قوا و افعال
ارکان در طب سنتی به چه معنی است؟
ارکان یعنی همه چیز از آب و خاک و آتش و هوا تشکیل شده است، در بحث طب هر آن چیزی که مطالعه می کنیم درباره بدن انسان است و وقتی میگوییم اینها بدن انسان را درست کرده به چه معناست ؟ ما هر روز در حال غذا خوردن هستیم. غذاهای ما یا از حیوانات هستند یا گیاهان. مثلا گندم موقع کاشت، داخل خاک میکاریم، به آن آب میدهیم و با هوا و حرارت خورشید تبدیل به گندم میشود و در نهایت به عنوان غذای انسان در دسترس قرار میگیرد.
جایگاه ارکان در امور طبیعیه همان غذایی است که وارد بدن میشود.
– این خاک و آب و هوا و آتش چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ فقط کافیست که بدانیم که هرکدام خصوصیات و کیفیت متفاوت دارند.
– این خصوصیات و کیفیات متفاوتی که دارند تقسیم به 2 خصوصیت مهم و حیاتی میشوند؛
میزان حرارت و میزان رطوبت.
- آتش مظهر حرارت است ، پس وقتی بدن ما در معرض حرارت درونی قرار میگیرد یعنی عنصر آتش بیشتر در ساخت آن غذا نقش داشته است.
- آب مظهر سردی است، پس وقتی رطوبت زیاد وارد بدن میشود، بدن را سرد میکند.
- هوا مظهر تَری هستش و رطوبت رسانی را بر عهده دارد که باعث انعطاف بدن میشود.
- خاک مظهر خشکی است و خشکی باعث ثبات ، استواری و پایداری میشود حتی در اعضا و افعال بدن هم نقش دارد.
عنصر وجودی شما چیست؟
این چهار رکن دست به دست همدیگر میدهند ،ترکیب می شوند و در یک جسم مرکب میزانی از حرارت و رطوبتی را ایجاد می کنند و در آخر همه اینها مزاج نامیده می شود.
پس همه چیز در عالم هستی از عناصر 4 گانه درست شده است و همه چیز در عالم هستی مزاجی دارد.
مثلا گندم در مزرعه از خورشید آتش و حرارت میگیره ،پس مزاج گندم گرم است. یا خیار زیر بوته ها پنهان شدن و آب زیاد دریافت میکنه، پس مزاج خیار سرد است. در نتیجه غذاهای متفاوتی که میخوریم مزاج هایشان به ما میرسد و تغییرات مزاجی که در انسان اتفاق میوفتد تحت تاثیر ورودی غذاست.
انسان هم به عنوان یک موجود مرکب در کره دارای مزاج است و همهی انسانها در کره زمین مزاجی دارند. نکته مهم این است که افراد نسبت به یکدیگر اختلاف مزاجی دارند.
